Φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης: Ταξίδι στις μνήμες, το "δικό μας" Φεστιβάλ

 Μάης φίλες και φίλες, έτοιμος να μας αποχαιρετίσει. Ίσως με περισσότερες ελπίδες για το καλοκαίρι που έρχεται. Ας τις υποδεχτούμε με τις αγκαλιές μας ανοιχτές και την προσοχή μας οργανωμένη.

Τι σας έχω σήμερα λοιπόν! Δεν έχει κοπάσει ακόμα ο ...ορυμαγδός της EUROVISION. Ναι! του γνωστού "θεσμού", που απασχολεί, κύρια για το γκρίζο και διαπλεκόμενο παρασκήνιό του, το κοινό, αυτές τις μέρες. Όχι! Δεν θα σταθώ περισσότερο σε όλο αυτό. Έχουν ειπωθεί νομίζω πολλά. Εγώ, κλασικό "Καρκινάκι", άνθρωπος των αναμνήσεων και εραστής-νοσταλγός των παλιών όμορφων στιγμών, θα σας ταξιδέψω σε ένα "ΔΙΚΟ ΜΑΣ" φεστιβάλ τραγουδιού που, δεν ξέρω πόσοι από εσάς το θυμάστε.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ 

Ναι, δεν κάνατε λάθος. Το "δικό μας" φεστιβάλ τραγουδιού αγαπημένοι μου! Το δικό μας "Σαν Ρέμο", γιατί πάνω στα πρότυπα αυτού του μεγάλου φεστιβάλ, χτίστηκε και το αντίστοιχο Ελληνικό. Μια λαμπερή διοργάνωση που ξεκίνησε το 1959 και άφησε την τελευταία του πνοή το 2009 καθώς η ΕΡΤ ανακοίνωσε τον θάνατό του κάτω από βάρος της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων.

Πέρασαν 50 ολάκερα χρόνια, μισός αιώνας, που ήταν κοντά μας. Ένα φεστιβάλ που σημάδεψε την Ελληνική μουσική, το τραγούδι, τη στιχογραφία αλλά και τις προσωπικές μας στιγμές. Η πρώτη επαφή μου με τον όμορφο αυτό κόσμο ήρθε κάπου το 1969-70, σε μαύρη περίοδο χούντας. Και μιας και αναφέρθηκα στην ....επάρατο, να πω ότι-ευτυχώς, δεν τόλμησε να πειράξει το φεστιβάλ αυτό! Δεν έβαλε δηλαδή το χυδαίο της χέρι πάνω στην ποιότητα της δημιουργίας. Σίγουρα παρασκήνιο έπαιξε, σίγουρα παρεμβάσεις, καπελώματα, αλλά να χαλάσει την ποιότητα δεν τα κατάφερε.

Και τι δεν ζήσαμε μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια. Ποια "ιερά τέρατα" της μουσικής σκηνής μας δεν πέρασαν από τα σανίδια του! Θα έχουμε την ευκαιρία να θυμηθούμε αποσπασματικά μερικά από αυτά.

Μερικά πράγματα για το Φεστιβάλ

Η επίσημη ονομασία της διοργάνωσης ήταν: "ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ". 

Η πρώτη του μορφή ήταν ως διαγωνισμός ελαφρού τραγουδιού. Ξεκίνησε το 1959 από το τότε Ε.Ι.Ρ. (Δημόσια ραδιοφωνία) και τα τρία πρώτα χρόνια έγινε στην Αθήνα.

Το 1962 μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη. Διοργανωτές ήταν πάλι το ΕΙΡ και η ΔΕΘ (Διεθνής έκθεση) και ανανεώθηκε ως τον τρόπο που γινόταν με νέα αρίθμηση. Έμεινε εκεί για πάντα μέχρι το τέλος. Βασίστηκε στα πρότυπα του μεγάλου Φεστιβάλ Σαν Ρέμο Ιταλικής μουσικής. Στο πέρασμα του χρόνου, ήταν λογικό να γνωρίσει πολύ μεγάλες διακυμάνσεις, αλλαγές, ακμές και παρακμές. Ενδεικτικά αναφέρω:

• Η ορχήστρα ήταν ζωντανή στο βάθρο.
• Μέχρι το 1971 το μπουζούκι δεν ήταν αποδεκτό στην ορχήστρα.
• Δεν ήταν αποδεκτά τα συγκροτήματα επί σκηνής.
• Στην δεκαετία του 1960 τα τραγούδια ερμηνεύονταν 2 φορές από διαφορετικούς καλλιτέχνες (!) για να τονισθεί η σύνθεση και όχι η ερμηνεία.
• Το 1997 διακόπηκε και ξεκίνησε πάλι το 2005 με νέα αρίθμηση. Από το 2008 προστέθηκε διοργανωτής και το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.

Κρατήστε στην καρδιά σας κάποια από τα ονόματα των ανθρώπων που κράτησαν το μικρόφωνο στο πέρασμα των διοργανώσεων:

Νάνα Μούσχουρη, Γιάννης Βογιατζής, Γιοβάννα, Μαίρη Λω, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Μαίρη Λίντα, Καίτη Μπελίντα, Τζένη Βάνου, Κλειώ Δενάρδου, Σούλα Μπιρμπίλη, Ζωή Κουρούκλη, Σώτος Παναγόπουλος, Γιάννης Πετρόπουλος, Δώρος Γεωργιάδης, Τώνης Στρατής, Μιχάλης Βιολάρης, Δημήτρης Κοντολάζος, Τώνης Βαβάτσικος, Αλέκα Κανελλίδου, Ρόμπερτ Ουίλλιαμς, Δάκης, Ελπίδα, Γιώργος Πολυχρονιάδης, Γιάννης Δημητράς και τόσοι άλλοι.

Μεγάλη μορφή στην πορεία του φεστιβάλ, η αεικίνητη μορφή του παρουσιαστή του, ποιου άλλου, του γνωστού Άλκη Στέα, που συνέδεσε το πέρασμά του με το φεστιβάλ. 20 διοργανώσεις έγιναν με τη δική του παρουσίαση, το λες και μια ολάκερη ζωή.

Θα σας καλέσω λοιπόν να αφεθούμε λίγο χαλαρά στην νοσταλγική αγκαλιά του χρόνου και να θυμηθούμε κάποια από αυτά τα μεγάλα τραγούδια. Είμαι σίγουρος ότι θα συγκινηθείτε, θα νιώσετε διαφορετικά. Θα δείτε μέσα από αυτήν την αναδρομή πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα γύρω μας. Τι "αξίες" και "είδωλα" έχουν προταχθεί. Να σας ευχηθώ καλή ακρόαση λοιπόν. 

Το 1959, όλα ξεκινούν με τον καλύτερο τρόπο καθώς τα πρώτο βραβείο του φεστιβάλ γράφει μια πολύ μεγάλη ιστορία, αποτελώντας το βάθρο για το ξεκίνημα μιας λαμπερής καριέρας για την καλλιτέχνιδα που το τραγούδησε. Ο μεγάλος Μάνος Χατζηδάκης γράφει και συνθέτει το θρυλικό:

"Κάπου υπάρχει η αγάπη μου"

και η Νανά Μούσχουρη γράφει ιστορία με το τραγούδι της

Η Νανά Μούσχουρη με το "Τριό Καντσόνε" θα κερδίσει και το δεύτερο βραβείο με ένα επίσης εκπληκτικό τραγούδι.

Σε μουσική Μίμη Πλέσσα το:

"Ξέρω κάποιο αστέρι"

Στην επόμενη χρονιά, το 1960, η Νανά Μούσχουρη με τον Μάνο Χατζηδάκη, θριάμβευσε ξανά ("Κυπαρισσάκι") αλλά εγώ θα σταθώ στο δεύτερο βραβείο που το θεωρώ καλύτερο τραγούδι. Με την γλυκιά φωνή της Γιοβάννας, έρχεται το αξέχαστο:

"Καλοκαιράκι" του Σπύρου Μεντή

Η επόμενη επιλογή μου είναι δύο χρόνια μετά, το 1962, στο Τρίτο βραβείο, που πήγε πάλι στο προηγούμενο δίδυμο του Σπύρου Μεντή και της Γιοβάννας. Ο Σπύρος Μεντής ήταν πατέρας της γνωστής ηθοποιού Νένας Μεντή και αδελφός του γνωστού ηθοποιού Κώστα Μεντή.

"Κι όμως υπάρχει χαρά"

Το 1963, τα τέσσερα πρώτα βραβεία μας έδωσαν εκπληκτικά και αξέχαστα τραγούδια. Να σας θυμίσω τουλάχιστον τα δύο από αυτά:

Το πρώτο βραβείο πάει σε ένα τραγούδι του Κώστα Κλάβα, σε στίχους της Νινής Ζαχά. Με την υπέροχη φωνή του Γιάννη Βογιατζή έχουμε το:

"Πέταξε ένα πουλί"

Το δεύτερο βραβείο σε ένα αισθαντικό τραγούδι σε στίχους του Κώστα Κινδύνη και μουσική του Μίμη Πλέσσα. Οι φωνές της Τζένη Βάνου και Ζωή Κουρούκλη, δίνουν το συγκλονιστικό:

"Εδώ τελειώνει ο ουρανός"

Το 1964 σειρά για το πρώτο βραβείο είχε μια τραγουδίστρια της ελαφράς μουσικής σκηνής που αποτέλεσε ένα καλλιτεχνικό διαμάντι για την πατρίδα μας. Η Νάντια Κωνσταντοπούλου, σε συνεργασία με τον μεγάλο συνθέτη Τάκη Μωράκη, άφησαν εποχή πίσω τους με το μουσικό τους στίγμα

Με το τραγούδι "Ποιος" ήρθε η στιγμή να ανέβουν στην κορυφή ανοίγοντας μια τεράστια καριέρα στην ελαφρά ποιοτική μουσική.

Στο Β' βραβείο πάλι η Τζένη Βάνου με μια ακόμα εκπληκτική της ερμηνεία στο τραγούδι του Μίμη Πλέσσα-Κώστα Πρετεντέρη

"Τώρα"

Ανεβαίνω στα 1967 όπου ξεχωρίζω δύο πολύ μεγάλα τραγούδια και καλλιτέχνες. Στο πρώτο βραβείο θριαμβεύει μια μεγάλη κλασική εμβληματική μορφή. Ο Σώτος Παναγόπουλος με το τραγούδι του Γιώργου Μουζάκη σε στίχους Γιάννη Φερμάνογλου. Ένα τραγούδι που άφησε πολύ μεγάλη ιστορία.

"Καλώς όρισες έρωτα"

Ακούστε το τραγούδι σε ζωντανή ηχογράφηση την ώρα του φεστιβάλ

Στο Β' βραβείο ξανά το δίδυμο Τάκη Μωράκη, Νάντιας Κωνσταντοπούλου, σε στίχους Φ. Μιχαλάτου. Ένα τραγούδι που λατρεύω!

¨Εκείνον"

Το 1968 ένα τραγούδι ντυμένο με έναν πιο σύγχρονο αέρα κέρδισε το πρώτο βραβείο. Αγαπήθηκε και αυτό όσο λίγα στο πέρασμα του χρόνου. Σε μουσική Τώνη Στρατή, στίχους Χρήστου Ντούβη και ερμηνεία του ίδιου του Τώνη Στρατή, ενός πολύ αξιόλογου μουσικού.

"Το καλοκαίρι εκείνο"

Στο φεστιβάλ της επόμενης χρονιάς, το 1969, θα σταθώ στο Β' βραβείο. Εκεί θα δούμε τον Γιάννη Βογιατζή, να τραγουδά ένα υπέροχο ερωτικό τραγούδι σε μουσική Τόλη Βοσκόπουλου παρακαλώ και στίχους Ηλία Λυμπερόπουλου. Ένα τραγούδι που στη συνέχεια απογειώθηκε ως τεράστια επιτυχία με τη φωνή του ίδιου του Τόλη.

"Εκείνη"

Το 1970, θριαμβεύει στην πρώτη θέση ένα ακόμα τραγούδι του Τόλη Βοσκόπουλου, σε στίχους πάλι Ηλία Λυμπερόπουλου, με τη φωνή πάλι του υπέροχου Γιάννη Βογιατζή σε μια μοναδική εκτέλεση.

Είναι το ακουστό:

"Αδέλφια μου αλήτες πουλιά"

Το 1971 ποιος δεν θυμάται ένα νεαρό παλικάρι, πρωτοεμφανιζόμενο τότε, τον Γιάννη Πετρόπουλο, να κερδίζει το πρώτο βραβείο με ένα τραγούδι σε μουσική Αλέκου Γεωργιάδη και στίχους του Γιώργου Μαυρομουστάκη. Μήπως θυμάστε το υπέροχο;

"Παλιό κανόνι"

Όπως βλέπουμε στα τραγούδια που βραβεύονται είναι εμφανής πλέον και η παρουσία του μπουζουκιού σε ένα πιο ελαφρολαϊκό μουσικό στυλ.

Το Β' βραβείο πήρε ένα επίσης εξαίρετο τραγούδι του Γιώργου Χατζηνάσιου σε στίχους Νίκου Ελληναίου, με την αξέχαστη μεγάλη φωνή της Κλειώς Δενάρδου.

"Αλίμονο"

Το 1972 σειρά έχει να κερδίσει το πρώτο βραβείο ένας νέος συνθέτης και τραγουδιστής, ο Κύπριος Δώρος Γεωργιάδης. Πολύ καλός μουσικός και καλλιτέχνης. Ένα τραγούδι γλυκύτατο που αγαπήθηκε πάρα πολύ στο πέρασμα των χρόνων. Όσο λίγα!

"Αν ήμουν πλούσιος" 

Το 1973, δύο τραγούδια κέρδισαν τα δύο πρώτα βραβεία, εκ διαμέτρου διαφορετικά μεταξύ τους σαν μουσικά είδη. Το πρώτο βραβείο πήρε ένα ελαφρολαϊκό τραγούδι σε μουσική του Πέτρου Ζέρβα σε στίχους Δημήτρη Καραστάθη, με τη φωνή ενός μετέπειτα επιτυχημένου τραγουδιστή στο είδος. Του Δημήτρη Κοντολάζου που εμφανίστηκε τότε

"Ο Μπαρμπαλιάς"

Το Β' βραβείο πήγε σε ένα ποπ τραγούδι που τόσο άκμαζε εκείνη την εποχή. Με το συγκρότημα των Τσαρμς, έρχεται το:

"Να μείνουμε πάντα παιδιά" 

να κλέψει τις καρδιές μας ανέμελα, όμορφα, ερωτεύσιμα

1974. Μπαίνουμε σε τροχιά μεταπολίτευσης και μια νέα περίοδος για το φεστιβάλ ξεκινά. Αυτή τη χρονιά πρώτευσαν τρία τραγούδια, τα οποία προσωπικά, τα θεωρώ υπέροχα και μάλιστα διαφορετικά μεταξύ τους σε είδος και άκουσμα.

Α' Βραβείο στον Τώνη Βαβάτσικο που έγραψε και τραγούδισε ένα όμορφο τραγούδι.

"Ποιος να ξέρει στο βλέμμα του πίσω τι κρύβει ο Θεός για μας"

Σε ζωντανή παρακαλώ ηχογράφηση

Β' βραβείο σε ένα διαφορετικό αλλά υπέροχο τραγούδι του Γιώργου Κριμιζάκη σε πολύ μεγάλους στίχους της Σώτιας Τσώτου, με την εκπληκτική φωνή ενός αγαπημένου καλλιτέχνη του νέου κύματος, Μιχάλη Βιολάρη

"Αν"

Και στην τρίτη θέση ένα ατμοσφαιρικό τραγούδι που άφησε και αυτό εποχή. Σε μουσική Γιώργου Μανίκα και στίχους Νίκου Ελληναίου. Η εκπληκτική και μοναδική φωνή της Αλέκας Κανελλίδου, τραγουδά το:

"Άσε με να φύγω"

Ανεβαίνω στο 1976 με τα δύο πρώτα βραβεία. Δύο πολύ όμορφα τραγούδια. Στο Α' βραβείο, ένα τραγούδι του Αντώνη Πετρίδη σε στίχους του Κωστή Χρήστου, Ρόνης Σοφου. Η γλυκύτατη φωνή της Μαρίας Δουράκη

"Άσπρα πουλιά"

Β' βραβείο ένα γλυκό τραγούδι σε μουσική και στίχους του Σάκη Τσιλίκη. Ο Δάκης με τη φωνή του έχει μια εξαιρετική εκτέλεση. Μια μπαλάντα γεμάτη αισθήματα.

"Παλιέ μου φίλε"

Το 1977 θα λάμψει το άστρο της Άννας Βίσση! Η μεγάλη μας τραγουδίστρια, ξεκινά τη μεγάλη καριέρα της με ένα πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ. Ένα όμορφο τραγούδι του Δώρου Γεωργιάδη

"Ας κάνουμε απόψε μιαν αρχή"

Στο Β' βραβείο, ο Ρόμπερτ Ουίλλιαμς γράφει ένα πολύ αισθαντικό ερωτικό τραγούδι. Μια μπαλάντα που άφησε εποχή. Με τη φωνή της Τζίνας Σπηλιωτοπούλου, νεαρής τότε κοπέλας και του Αντώνη Πολίτη

"Εσύ"

Το 1978 θα σταθώ στο Β' βραβείο που μου άρεσε πάρα πολύ όχι μόνο σαν τραγούδι αλλά, κύρια, σαν μήνυμα και μάλιστα αντιπολεμικό. Ο Γιάννης Πετρίτσης και η Σόφυ Παππά γράφουν το:

"Ετούτη την ώρα ας γίνουμε ένα"

Τραγουδά η Σόφυ Παππά

Το 1979, το πρώτο βραβείο μας έδωσε ένα πολύ σημαντικό και ιδιαίτερο τραγούδι. Μία ακόμα μπαλάντα με μια χαρακτηριστική φωνή του Γιώργου Πολυχρονιάδη με στίχους δικούς του και της Σάσας Μανέτα. Ένα τραγούδι που περιέχει σαφέστατα αντιπολεμικά και ανθρωπιστικά μηνύματα.

"Αν ξανακαταβείς Χριστέ στη γη"

Η επόμενη χρονιά, το 1980, βρίσκει ένα επίσης καλό τραγούδι στην πρώτη θέση. Η αποκάλυψη του 1977, Τζίνα Σπηλιωτοπούλου έρχεται σε μια ακόμα διάκριση. Σε μουσική της ίδιας και του Σπύρου Ιωαννίδη έχουμε το:

"Της γιαγιάς τα παραμύθια"

Ένα γλυκύτατο τραγούδι με άπειρα μηνύματα παιδαγωγικής κυρίως

Από εκεί και πέρα, φίλες και φίλες, σιγά-σιγά, το μεγάλο αυτό φεστιβάλ, άρχισε να ξεθωριάζει. Η εισβολή της τηλεόρασης στις παραγωγές και στα σπίτια μας, σκέπασε την ακροματικότητά του και τη διείσδυσή σου στα ακουστικά και μουσικά μας δρώμενα. 

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι χάθηκαν καλά τραγούδια ή εξαλείφτηκαν εντελώς. Κάθε άλλο. Απλά, είχε αρχίσει τότε, στη βιομηχανία της μουσικής η υποστήριξη άλλων ειδών μουσικής, που έβγαιναν έξω από τα ήθη και τα ακούσματα του φεστιβάλ.

Παρ' όλα αυτά εκείνο συνέχισε να παραδίνει σκυτάλη και όμορφες δημιουργίες.

1984  "Χαμένη ισορροπία" μια υπέροχη μπαλάντα με τη φωνής της Σοφία Βώσσου, κατά δικό της δημιούργημα

Στέκομαι ενδεικτικά στο 2006 όπου ένα τραγούδι, Α' βραβείο, κέρδισε κατά κράτος σε ποιότητα με έναν σεμνό και υπέροχο νέο καλλιτέχνη. Τον Σταύρο Σιόλα με το υπέροχο:

"Της Άρνης το νερό"

και την ανεπανάληπτη ερμηνεία του επί σκηνής

Με αυτό το συγκλονιστικό τραγούδι θα κλείσω την αναφορά μου στο μεγάλο αυτό φεστιβάλ Ελληνικής μουσικής. Με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα ανοίξει ξανά τις πύλες της η διοργάνωση για να μπορέσουν και πάλι νέοι δημιουργοί να παρουσιάσουν το όποιο τους ταλέντο. Να μην χρειάζεται το ξεπούλημα κάθε νέου μουσικού στις διαθέσεις της μουσικής βιομηχανίας και εμπορίου. Μακάρι.

Επίσης, δεν σας καλώ να ακούσετε υποχρεωτικά την μεγάλη μουσική λίστα που σας έδωσα. Εδώ θα είναι να σας κρατάει συντροφιά, όποτε εσείς θέλετε να ακούσετε κάποιο από τα παλιά τραγούδια του φεστιβάλ που αγαπήσατε. Έχει την αξία του να έχετε μια τέτοια συλλογή στο συρτάρι σας και ελπίζω να έκανα καλές επιλογές.

Σας ευχαριστώ για το υπέροχο αυτό μουσικό ταξίδι.

Αν σας άρεσε η ανάρτηση και θέλετε να ακολουθείτε το "Ηδύποτον" μπορείτε να γραφτείτε με το e-mail σας εδώ: follow.it 

Ίχνη και βήματα στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο: Δελφοί-οι πίνακες του Πολυγνώτου (Ι)

 Φίλες και φίλοι καλησπέρα,

σήμερα, στο δεύτερο βήμα μας στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο σας έχω κάτι αληθινά εντυπωσιακό.

Θα ταξιδέψουμε στο κέντρο της Αρχαίας Ελληνικής λατρείας, στον θρυλικό "Ομφαλό της γης", στους Δελφούς. Και εκεί, μέσα από τις περιγραφές του Παυσανία θα μπούμε στον ιερό χώρο των Δελφών για να μιλήσουμε για ένα πραγματικό αριστούργημα τέχνης, ένα έργο που, όμοιό του, δεν συναντά κανείς εύκολα σε τοιχογραφίες. Πηγές μου;

Παυσανίας: Ελλάδος Περιήγησις: Φωκικά

Οι Πίνακες ζωγραφικής του Πολυγνώτου

Πριν ξεκινήσω να πούμε δυό λόγια για τον Πολύγνωτο:

Ήταν μεγάλος και σπουδαίος ζωγράφος με καταγωγή από τη Θάσο. Γιος του Αγλαοφόντος. Γνώρισε μεγάλη φήμη στην Αθήνα, οι οποίοι του έδωσαν και το δικαίωμα του Αθηναίου πολίτη.

Χρησιμοποιούσε απλά χρώματα δίνοντας βάση κύρια στις μορφές  και στο "ηθικό" της τέχνης του. Δεν είχε έντονα χρώματα όπως η ζωγραφική των μετέπειτα χρόνων.

Έργα του ήταν θέματα για την άλωση της Τροίας, στην Ποικίλη Στοά, επί Κίμωνος. Ο γάμος των θυγατέρων του Λευκίππου. Το μεγάλο και συγκλονιστικό του όμως έργο ήταν οι Τοιχογραφίες του στους Δελφούς και συγκεκριμένα στον περιβόητο 

"Θησαυρό των Κνιδίων"

Θέματα αυτών των τεράστιων πινάκων ήταν η άλωση της Τροίας και  η επίσκεψη του Οδυσσέα στον Άδη

(Πηγή: Βικιπαίδεια)

Σε αυτές τις τοιχογραφίες θα σας κάνουμε τα ταξίδια μας, ακολουθώντας αναλυτικά την περιγραφή του Παυσανία στο έργο του "Φωκικά", ( Κεφάλαιο 25), προσπαθώντας να αφαιρέσω μεγάλο όγκο πληροφοριών που δίνει ο συγγραφέας και αφορά την ιστορία των προσώπων στην τοιχογραφία. Θε ξεκινήσουμε με την απόδοση της πρώτης μεγάλης ζωγραφιάς.

Καλό ταξίδι λοιπόν

Είμαστε στον ιερό χώρο των Δελφών. Συγκεκριμένα στην Κασσοτίδα πηγή, Αυτή βρισκόταν στην ΒΑ γωνιά του ναού και το νερό έφτανε εκεί από άγνωστη πηγή που ήταν ψηλά στο στάδιο. Το νερό έτρεχε σε σκαλοπάτια από κρουνούς και όσο πλεόναζε κατέληγε σε δεξαμενή στο άδυτο του ναού.

Πάνω από την πηγή είναι ο περιβόητος "Θησαυρός των Κνιδίων", ένα οίκημα που έφτιαξαν οι Κνίδιοι και οι κάτοικοι των Δελφών, που το ονόμαζαν "λέσχη" καθώς εκεί συζητούσαν διάφορα θέματα.

Μπαίνοντας στο συγκεκριμένο οίκημα, βλέπεις τη ζωγραφιά στα δεξιά.

Η Άλωση της Τροίας

Οι Έλληνες είναι έτοιμοι για τον απόπλου και ετοιμάζουν το πλοίο του Μενελάου. Ανάμεσα στους ναύτες που υπάρχουν βλέπεις παιδιά και άντρες και στη μέση τον Φρόντη, τον κυβερνήτη με δύο κοντάρια. Κάτω από αυτόν είναι ο Ιθαιμένης που μεταφέρει εσθήτα και ο Εχοίακας που κατεβαίνει από την αποβάθρα έχοντας στα χέρια του μια χάλκινη υδρία. Την σκηνή του Μενελάου μαζεύουν οι: Πολίτης, Στρόφιος και ο Άλφιος. ο Αμφίαλος μαζεύει μια άλλη σκηνή εκεί κοντά ενώ στα πόδια του κάθεται ένα παιδί. Επίσης είναι και ο Φρόντις που έχει και γένια (Μοναδικό πρόσωπο που συναντάμε στην "Οδύσσεια", τα άλλα ήταν πλάσματα του Πολύγνωτου.

Όρθια στέκεται η Βρισηίδα και πάνω από αυτήν η Διομήδη. Μπροστά τους η Ίφις και όλες κοιτούν την Ελένη, η οποία είναι καθιστή και δίπλα της είναι ο Ευρυβάτης, κήρυκας του Οδυσσέα. Δίπλα στην Ελένη κάθεται ακόμα η θεραπαινίδα της, η Πανθαλίς και η Ηλέκτρα που φορά τα σανδάλια της κυράς της.

Πάνω από την Ελένη κάθεται άντρας με κόκκινη φορεσιά πολύ θλιμμένος. Είναι ο Έλενος, γιος του Πριάμου. Κοντά του ο Μέγης τραυματισμένος στον βραχίονα έχοντας χτυπηθεί στην νυχτερινή μάχη από τον Άδμητο, γιο του Αυγεία. Δίπλα στον Μέγη είναι ο Λυκομήδης, γιος του Κρέοντα χτυπημένος στον καρπό. Επίσης είναι ο Ευρύαλος, γιος του Μηκιστέα, χτυπημένος στο κεφάλι και στον καρπό.

Μετά την Ελένη, είναι η μητέρα του Θησέα, η Αίθρα, με κομμένα μαλλιά και ο Δημοφώντας, ο γιος τους. Σύμφωνα με τα γενόμενα, ο Ευρυβάτης εικονίζεται την ώρα που έρχεται στην Ελένη για να αναγγείλλει στην Αίθρα όσα παράγγειλε ο Αγαμέμνων.

Οι Τρωάδες θρηνούν την αιχμαλωσία τους. Βλέπουμε την Ανδρομάχη και στο στήθος της το παιδί της, ο Αστυάνακτας. Επίσης η Μηδεσικάστη, νόθα κόρη του Πριάμου. Φέρουν καλύμματα στο κεφάλι ενώ η Πολυξένη έχει σηκωμένα τα μαλλιά όπως οι παρθένες. 

Επίσης εικονίζεται η Νέστορας να κρατά δόρυ στο χέρι με το άλογο έτοιμο να κυλιστεί στο χώμα. εκεί είναι ο γιαλός και φαίνονται και τα βότσαλα μέσα σ' αυτόν.

Ψηλότερα στις γυναίκες ανάμεσα στον Νέστορα και την Αίθρα είναι και άλλες αιχμάλωτες. Η κλυμένη, η Κρέουσα, η Αριστομάχη και η Ξενοδίκη. Πιο πάνω εικονίζονται οι: Δηινίομη, η Μητιόχη, η Πείσις και η Κλεοδίκη. 

Βλέπουμε επίσης τον Επειό να γκρεμίζει τα τείχη της Τροίας και φαίνεται και το κεφάλι του Δούρειου ίππου να ξεχωρίζει πάνω από το τείχος. Ο Πολυποίτης, γιος του Πειρίθου, έχει δέσει στο κεφάλι του ταινία ενώ ο Ακάμας, γιος του Θησέα στέκει πίσω του με κράνος με λοφίο.

Δίπλα είναι ο Οδυσσέας με τον θώρακά του. Ο Αίας, γιος του Οϊλέα, στέκει μπροστά στο βωμό με ασπίδα και ορκίζεται εκδίκηση για την Κασσάνδρα, ενώ αυτή κάθεται κάτω και κρατά το άγαλμα της Αθηνάς. Βλέπουμε τον Μενέλαο να κρατά ασπίδα πάνω της σκαλισμένος ο δράκοντας. Πιο κάτω ο Νεοπτόλεμος, γιος του Αχιλλέα. Βλέπουμε επίσης βωμό με ένα μικρό παιδί φοβισμένο να κρατιέται από εκεί.

Πιο πέρα από το βωμό στέκει η Λαοδίκη. Κοντά της είναι μαρμάρινη βάση με χάλκινο λουτήρα. Η Μέδουσα κάθετα στο έδαφος και κρατά τη βάση με τα δύο της χέρια. Κοντά βρίσκεται ηλικιωμένη γυναίκα με κομμένα μαλλιά και στα γόνατα έχει γυμνό ένα παιδί που κλείνει τα μάτια του από φόβο.

Ανάμεσα στα νεκρά σώματα είναι κάποιος Πήλις που απεικονίζεται γυμνός ανάσκελα. Δίπλα του νεκροί είναι ο Ηιονέας και ο Άδμητος με τους θώρακές τους. Πιο ψηλά στο κάδρο υπάρχουν και άλλοι νεκροί. Ο Λεώκριτος, γιος του Πουλυδάματα, στον λουτήρα. Ο Κόροιβος, γιος του Μύγδονα. Ακόμα πιο πάνω κείται ο Πρίαμος. (Για το θάνατο του Πρίαμου, θα κάνουμε ειδική αναφορά σε άλλη ανάρτηση).

Επίσης βλέπει κανείς τον Σίνωνα, σύντροφο του Οδυσσέα και τον Αγχίαλο που μεταφέρουν το σώμα του Λαομέδοντα. Στη ζωγραφιά είναι ένας ακόμα νεκρός, ο Έρεσός.

Η Θεανώ απεικονίζεται με τους γιους της. Ο Γλαύκος κάθεται πάνω στο θώρακα και ο Ευρύμαχος σε πέτρα. Δίπλα του ο Αντήνορας και μετά η Κρινώ, η κόρη του με το μωρό της. Δούλοι μεταφέρουν διάφορα σε έναν γάιδαρο στον οποίο κάθεται ένα μικρό παιδί. Στα πρόσωπα όλων είναι ζωγραφισμένη η απόγνωση από τη συμφορά που τους βρήκε.

Στην επιγραφή διαβάζουμε δίστιχο ποίημα του Σιμωνίδη:

"Ο Πολύγνωτος, γιος του Αγλαοφώντα, από τη Θάσο, ζωγράφισε την άλωση της ακρόπολης του Ιλίου"

Αυτή, φίλες και φίλοι, ήταν η συγκλονιστική περιγραφή που, σε γενικές γραμμές, δίνει ο Παυσανίας στην πρώτη μεγάλη ζωγραφιά του Πολύγνωτου. Αν ξεκινήσει τώρα κανείς να μπει στη διαδικασία να γράψει την ιστορία κάθε ενός από τα πρόσωπα που εικονίζονται, καταλαβαίνετε ότι θα γράφαμε ένα τεράστιο κείμενο πράγμα που δεν ωφελεί στην παρούσα φάση.

Σημασία έχει να "δείτε" με τα μάτια της καρδιάς σας ένα τεράστιο έργο, μια τοιχογραφία, από αυτές που σπάνια συναντά κανείς στην ιστορία της τέχνης. Ελπίζω να το απολαύσατε και κρατήστε τη σημείωση ότι έχουμε, προσεχώς, να δούμε την επόμενη μεγάλη ζωγραφιά. Την κάθοδο του Οδυσσέα στον Άδη.

Αν θέλετε να ακολουθείτε τις αναρτήσεις του blog μπορείτε να το κάνετε εδώ:  follow.it

Βήματα και ίχνη στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο: Παυσανία περιηγήσεις

 Αλήθεια, σκεφτήκατε ποτέ, σε μια ιστορική διαδρομή, στο μεγάλο αέναο πέρασμα του χρόνου. Που ξεκινάει η ιστορία; Ποια είναι τα όρια αυτού που λέμε "μύθος" και "ιστορικό" γεγονός;

Για παράδειγμα μέχρι τη στιγμή που η αρχαιολογική σκαπάνη του Ερρίκου Σλήμαν να φέρει στο φως τα ευρήματα της παλιάς πόλης της Τροίας, όλοι θεωρούσαμε τα αναφερόμενα εκεί ως "μύθο" και τα λογαριάζαμε σαν "παραμύθι".  Πριν έρθουν στο φως τα ταφικά ευρήματα στις Μυκήνες όλοι θεωρούσαμε τους Ατρείδες ως πρόσωπα μυθικά. 

Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι ως "μύθο" ορίζουμε το γεγονός εκείνο για το οποίο, ναι μεν έχουμε αναφορά, αλλά δεν μπορούμε να το "αποδείξουμε". 

Θα σας πω ένα άλλο παράδειγμα: Ζούμε σε περιοχές με ονόματα. Όλα γύρω μας, τόποι, βουνά, ποτάμια, λίμνες, έχουν ένα όνομα. Μιλάμε λοιπόν για Αρκαδία, για Αττική, για Ηλεία, για Φωκίδα κλπ κλπ. Για κάθε όνομα υπάρχει μια ιστορία. Ένα πρόσωπο. Μια καταγωγή. Έτσι λένε οι γραφές των κειμένων. Άρα; 

Κλείνοντας αυτήν την εισαγωγή, θα σας κάνω μια αναφορά στον Παυσανία και τις, ανά την Ελλάδα, περιηγήσεις του. Δεν ξέρω αν σας μαγεύουν τα ιστορικά ταξίδια. Εγώ τα λατρεύω. Μέσα από αυτά γνωρίζω πράγματα για τους τόπους μας χιλιάδων ετών πριν. Ένας μαγικός κόσμος ανοίγεται μπροστά μου. Να περιηγηθώ. Να φανταστώ. Να ζήσω τις εικόνες, να βρω τα πρόσωπα, τους ήρωες, την ένταξή τους μέσα στο χώρο και το χρόνο.

Θα ξεκινήσω λοιπόν να σας δίνω, τακτικά, μέσα από θεματολογικές αναρτήσεις, στοιχεία για αυτές τις περιηγήσεις και την ιστορία που αναδεικνύουν. Θα περπατήσουμε μαζί τις στράτες και τα μέρη που ο μεγάλος αυτός περιηγητής περιδιάβηκε και κατέγραψε. 

Παυσανίας

Γεννήθηκε περίπου το 110 μ.Χ. στην Λυδία της Μ. Ασίας και πέθανε περίπου στα 180 μ.Χ. Ζώντας σε περιοχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ήταν πολιτογραφημένος Ρωμαίος. Έζησε στην εποχή του Αδριανού και Μάρκου Αυρήλιου.

Ολάκερη η ζωή του είναι μια συνεχής περιήγηση. Ταξίδεψε στην Αντιόχεια, στην Ιερουσαλήμ, στην Αίγυπτο. Πέρασε στην Ιταλία στην περιοχή της Καμπανίας αλλά και στη Ρώμη. Είδε από κοντά, και κατέγραψε πρώτος, τα ερείπια της Τροίας, των Μυκηνών και άλλων τόπων με τεράστια αρχαιολογική σημασία. 

Δεκαετίες ολάκερες, ταξίδεψε στην Ελληνική γη. Σε κάθε πόλη και περιοχή. Σάρωσε κάθε μέρος της. Το μάτι του αποτελεί οδηγό για την επιστήμη και την αρχαιολογική σκαπάνη καθώς οι συγκεκριμένες αναφορές του, στο που ακριβώς βρίσκεται κάθε τι, έφερε στην ανθρωπότητα αμέτρητους θησαυρούς αλλά και ιστορίες που τις νομίζαμε παραμύθια. Μυθικά πρόσωπα απέκτησαν υπόσταση και ιστορία. Ο Παυσανίας είναι από τους ανθρώπους εκείνους που κάνει με σαφήνεια το εξής για κάθε του πληροφορία. Χωρίζει τις αναφορές του στις εξής επισημάνσεις:

• Αναφορά τόπου, σημείου, αντικειμένου, που είδε ο ίδιος με τα μάτια του.
• Αναφορά που του την μετέφεραν ως προφορική παράδοση οι ντόπιοι.
• Αναφορά την οποία θεωρεί αβάσιμη.
• Αναφορά που την παίρνει και την επαληθεύει με άλλους συγγραφείς: Όμηρος, Ηρόδοτος και πολλούς άλλους μελετητές.

Έτσι έχουμε μπροστά μας μέτρα και σταθμά να αξιολογήσουμε την πληροφορία του.

Το έργο του Παυσανία χωρίζεται στα εξής Βιβλία με τις αντίστοιχες περιηγήσεις:

1. Aττικά
2. Κορινθιακά
3. Λακωνικά
4. Μεσσηνιακά
5. Ηλιακών  Α'
6. Ηλιακών Β΄
7. Αχαϊκά
8. Αρκαδικά
9. Βοιωτικά
10. Φωκικά, Λοκρών Οζόλων
11. Χάρτες

"Χωρίς τον Παυσανία, τα ερείπια της Ελλάδας θα ήταν ως επί το πλείστον, ένας λαβύρινθος χωρίς ενδείξεις, ένα αίνιγμα χωρίς απάντηση"

Τζέημς Φρέιζερ, 1898, Άγγλος μελετητής και μεταφραστής του έργου.

Το έργο του Παυσανία δεν είναι λογοτέχνημα. Δεν θα συναντήσετε δηλαδή καλολογικά και λογοτεχνικά στοιχεία. Είναι μια καθαρή αφήγηση των όσων βλέπει και παρατηρεί, άπειρες φορές με αφοπλιστική ειλικρίνεια. Κάνει τοπογραφικές παρατηρήσεις, μελετά τη φύση, τα μετεωρολογικά και γεωλογικά φαινόμενα. Πολλές φορές θα σταθεί κριτικός απέναντι σε μύθους που θεωρεί αφελείς αλλά την ίδια στιγμή θα σταθεί με δέος απέναντι σε άλλους που δεν αμφιβάλλει για την, κάποιας μορφής, ύπαρξή τους. Οι περιγραφές των μνημείων είναι εκπληκτικές με λεπτομέρειες φωτογραφίας. Αν δεν ξέρει κάτι, άνετα ομολογεί την άγνοιά του και, όπως είπα πριν, αν έχει μαρτυρία τρίτων τότε πάντα θα το αναφέρει και θα πει αν την διασταύρωσε ή δεν μπόρεσε να το επιβεβαιώσει.

Κρατήστε όλα αυτά τα παραπάνω υπ' όψη στο μυαλό σας. Θα έχουμε πολλά να πούμε και να αναφερθούμε προσεχώς σε αυτά, στην ενότητα θεμάτων με θέμα:

"Ίχνη και βήματα στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο"

Μαρία η Μαγδαληνή: Η γυναίκα πρώτη Απόστολος του Ιησού

 Μαρία η Μαγδαληνή

Αγία και ισαπόστολος

Το να μιλήσεις και να αναδείξεις τον καταλυτικό ρόλο της παρουσίας μιας Γυναίκας στη ζωή και στο Θείο δράμα του Ιησού, σε ένα περιβάλλον Παλαιάς Διαθήκης, βαθύτατα μισογυνικό και αντροκρατούμενο, φυσικά και ήταν ένας τιτάνιος αγώνας.

Το να ξεχωρίσεις το ρόλο μιας Γυναίκας, στην αφοσίωσή της στη διδασκαλία του Ιησού αλλά και στην συνεπή και συνεχή της παρουσία σε κάθε Μεγάλη του στιγμή, σε μια Παπική Καθολική εκκλησία, που επιδίδονταν, επί αιώνες, στο "κυνήγι μαγισσών" απέναντι σε κάθε τι γυναικείο, ήταν επίσης ένας ακόμα τιτάνιος αγώνας.

Πως θα μπορούσαν λοιπόν, αυτά τα δύο ιστορικά και Θεολογικά περιβάλλοντα-θεσμοί, που η βασική τους θεωρία βασίζεται στην "μιαρή και μολυσμένη γυναίκα" του προπατορικού αμαρτήματος, να αποδεχτούν τον ιστορικό αλλά και Θεολογικό ρόλο της Μαρίας Μαγδαληνής;

Έτσι λοιπόν, στο πέρασμα των αιώνων, ακούστηκαν και καταγράφηκαν, απίστευτες διαστρεβλώσεις που σκοπό είχαν να καταχωνιάσουν στα αζήτητα και να αποδομήσουν το ρόλο της μεγάλης αυτής μορφής.

Ας πάρουμε λίγο τα πράγματα απ' την αρχή:

Γενικά Βιογραφικά στοιχεία για την Μαρία Μαγδαληνή

Μαρία Μαγδαληνή κατά Ελ Γκρέκο

Η Μαρία, γεννήθηκε στα Μάγδαλα. Πόλη της δυτικής όχθης της λίμνης Τιβεριάδας. Η οικογένειά της ήταν πλούσια και επιφανής. Πατέρας της ο Σύρος και μητέρα της η Ευχαριστία. Στα νεανικά της χρόνια, η Μαρία ξεχώρισε από τις αναζητήσεις της για τη ζωή. Δεν ήταν η γυναίκα που δέχονταν την κλασική μοίρα που περίμενε τις ομόφυλές της. Αποζητούσε τη γνώση, τη μάθηση και παρακολουθούσε μαθήματα σε ιδιαίτερο δάσκαλο διαβάζοντας τις γραφές της εποχής (Βιογραφία Νικηφόρου Κάλλιστου Ξανθόπουλου).

Μέσα σε αυτές της τις αναζητήσεις, η ιστορική της παρουσία θα συμπέσει με το πέρασμα του Ιησού από την περιοχή και τα μέρη της.

Πίνακας του Domenico Tintoretto

Ο μύθος της μετανοούσας πόρνης:

Στην ιστορική πορεία και καθόλου αθώα, δημιουργήθηκε ο μύθος και η πλάνη του μοντέλου της Μαρίας Μαγδαληνής, ως μετανοούσας πόρνης, στην οποία ο Ιησούς έδωσε τη γνωστή άφεση αμαρτιών. Η πλάνη αυτή είναι γέννημα της Παπικής Καθολικής εκκλησίας και δυστυχώς απλώθηκε και σε χώρους με άλλες αναφορές όπως στη Ρωσία. Μάλιστα το πρόσωπό της συγχέεται με την αμαρτωλή εκείνη γυναίκα, η οποία στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου, άλειψε τα πόδια του Ιησού με μύρα. Η πλάνη αυτή προχώρησε στα όρια της συκοφάντησης και της βλασφημίας και έφτασε μέχρι τους πρόσφατους καιρούς.

Το πρόβλημα της Μαρίας και η πρώτη επαφή της με τον Ιησού:

Η ιστορική αλήθεια έγκειται στο γεγονός ότι την εποχή εκείνη, οι γονείς της Μαρίας, κατά τα τότε πρότυπα, επέλεξαν το σύζυγό της, εν αγνοία της φυσικά (!). Συνάντησαν όμως τόσο την άρνηση της ίδιας αλλά και κάποια σημαντικά προβλήματα που εμφανίστηκαν στο σώμα της.

Εδώ να κάνουμε μια παρένθεση:

Κατά τη Θεολογία πάντα, (Προφήτης Ησαίας): Υπάρχουν τα επτά πνεύματα της αρετής: Σοφία και συναίνεση, βουλή, ισχύς και γνώση, ευσέβεια και φόβος Θεού. Σε αντίθεση με αυτές υπάρχουν τα "δαιμόνια" των: Ακηδία, φειδωλία, απίθεια, φθόνος, ψεύδος, απληστία, πάθος του δαίμονος. 

Οι γονείς της λοιπόν έφεραν τον Ιησού μπροστά στη Μαρία για να την θεραπεύσει απέναντι στα επτά αυτά δαιμόνια, που, κατά την άποψή τους, την κατέτρωγαν. Η παρουσία του Ιησού στη γαλήνη της Μαρίας ήταν καταλυτική και ήταν εκείνος που την επανέφερε στην ψυχολογική αρμονία και γαλήνη. (Μαρτυρία καταγραφή Ευαγγελιστή Λουκά)

Από τη στιγμή εκείνη, η ζωή της Μαρίας άλλαξε εντελώς. Σε πείσμα του στενού της περιβάλλοντος, αρνείται να αποδεχτεί τον επερχόμενο γάμο της και επιλέγει συνειδητά να ακολουθήσει τον Ιησού, πράγμα που έκανε χωρίς να τον εγκαταλείψει στιγμή μέχρι το μεγάλο Τέλος και την Ανάσταση.

Η θέση της Μαρίας Μαγδαληνής στον κύκλο ζωής του Ιησού

Από τη στιγμή εκείνη, η παρουσία της Μαγδαληνής στον κύκλο των μαθητών και των ακόλουθων του Ιησού, είναι κυρίαρχος και σημαντικός. Και δεν θα γίνει με τρόπο ανώδυνο και χωρίς αντιδράσεις. Πάντα, από του μαθητές Του, κύρια από το Πέτρο, υπήρχαν αντιδράσεις για την ιδιαίτερη πνευματική της σχέση με το Χριστό. Δεν αναφέρομαι στις γνωστές ιστορικά θεωρίες του "κύκλου αίματος του Ιησού" (Σαρκική σχέση μεταξύ τους και απόγονος) αλλά καθαρά στην πνευματική τους σχέση καθώς η Μαρία είχε ένα ιδιαίτερο πνευματικό χάρισμα να ερμηνεύει και να εμπιστεύεται το λόγο Του.

Η σοφία της και η κατανόησή της, δίνει μια ηγεμονική θέση δίπλα Του, η οποία φυσικά παραποιήθηκε είτε αγνοήθηκε από την παγκόσμια Θεολογία, κύρια της Δύσης. 

Σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, η Μαρία, ήταν με τον Ιησού στη Γαλιλαία, στο κήρυγμά Του και στα θαύματά Του. Τον συνόδεψε στο μεγάλο ταξίδι στην Ιερουσαλήμ και μπήκε μαζί Του στην πόλη . Ήταν εκεί όταν τα πλήθη τον υποδέχτηκαν με βάγια και ζητωκραυγές. Ήταν εκεί, κοντά Του κάτω από το Σταυρό του μαρτυρίου μαζί με τον Ιωάννη και την Μαρία την μητέρα Του. Ήταν παρούσα συνοδός όταν το σώμα του πήρε την πορεία στον τάφο. Δεν έλειψε ποτέ, τη στιγμή που οι λοιποί μαθητές Του είχαν σκορπιστεί και κρυφτεί.

Στο, κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, αναφέρεται ότι ο Ιησούς ήπιε νερό στο Σταυρό του μαρτυρίου από τα δικά της χέρια. 

Η θέση της Μαρίας Μαγδαληνής μετά τα Πάθη Του.

Εδώ, θα δούμε και γνωρίζουμε, ότι ο ρόλος και η παρουσίας της κορυφώνεται και γίνεται ακόμα πιο πρωταγωνιστικός. Σε εκείνη θα αποκαλυφθεί, για πρώτη φορά, Εκείνος, αναγγέλλοντας την Ανάστασή Του. Εκείνη είναι που θα τρέξει να μεταφέρει το μεγάλο μήνυμα στη συγκέντρωση των μαθητών, οι οποίοι, την αντιμετωπίζουν απαξιωτικά και την κατηγορούν ότι έχει μεταπέσει σε υστερία. Πως είναι δυνατόν άραγε μια Γυναίκα να έχει το ιερό προνόμιο να είναι η πρώτη μάρτυρας της Ανάστασής Του.

Η μετατροπή του λόγου του Ιησού σε κίνημα πανανθρώπινο και κήρυγμα λόγου φέρει τη σφραγίδα της. Εκείνη τη στιγμή η Μαρία Μαγδαληνή μετατρέπεται στην ιστορία ως πρώτη απόστολος του λόγου και του κηρύγματος του Ιησού, άσχετα αν η επίσημη εκκλησία της αποδίδει τον ιερό πλην όμως υποβαθμισμένο, για τη σκέψη της, ρόλο της Ισαποστόλου.

Ο Πέτρος, αν και θεωρείται ο ιδρυτής της Εκκλησίας του Χριστού, είναι αυτός που αμφισβήτησε έντονα και αλαζονικά το ρόλο της Μαρίας Μαγδαληνής και θα χρειαζόταν η μεγάλη παραίνεση των άλλων μαθητών και κύρια του Ματθαίου να υπερασπίσει το ρόλο της μεγάλης αυτής γυναίκας

Η ζωή και η διδασκαλία της Μαρίας Μαγδαληνής μετά τον Ιησού

Η Μαρία, θα πάρει το δρόμο προς τη Ρώμη, με σκοπό ζωής να συναντήσει τον Καίσαρα Τιβέριο για να αναζητήσει δικαιοσύνη για την άδικη δολοφονία του Ιησού. Στο δρόμο αυτό, με εμπόδια και κακουχίες, δεν θα πάψει να διδάσκει το λόγο Του. Έφτασε τέλος μπροστά στον αυτοκράτορα εκθέτοντας τις ιδέες της. 

Στη συνέχεια θα ταξιδέψει σε Ιταλία και Γαλλία. Θα γυρίσει σε Αίγυπτο, Φοινίκη, Συρία, Παμφυλία, διδάσκοντας το Ευαγγέλιο και την Ανάσταση του Ιησού. Θα επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ και θα μείνει με την Μαρία τη μητέρα του Ιησού μέχρι την Κοίμησή Της.

Στη συνέχεια θα πάει στην Έφεσο όπου θα βρει τον Ιωάννη τον μαθητή κοντά στον οποίο έμεινε σε όλα του τα δεινά. Ο λαός της Εφέσου την τίμησε με μεγάλη αγάπη και ευλάβεια. Μετά το θάνατό της το σώμα της ετάφη από τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Ιωάννη σε μια σπηλιά στην πόλη.

Η Ορθόδοξη Εκκλησιά γιορτάζει τη μνήμη της ως "Μυροφόρος και Ισαπόστολος Μαρία Μαγδαληνή" στις 22 Ιούλη. 

"Μάρθα και Μαρία Μαγδαληνή": Πίνακας του Μερίσι ντα Καραβάτζιο

Η Σπιλωση της Μαρίας Μαγδαληνής από τη Δυτική εκκλησία

Ο καθολικισμός με την θεσμική του Παπική έκφραση τον 4-5ο αιώνα προχώρησε σταδιακά σε διαστρέβλωση και καταρράκωση της μεγάλης προσφοράς της Μαρίας στο ρόλο του Χριστιανισμού. Όπως και κάθε γυναίκα δυστυχώς, ο ρόλος της υποβαθμίζεται, γίνεται αιρετικός. Οι γυναίκες εξοβελίζονται από την εκκλησία. Δεν μπορούν να αποτελέσουν "Ιέρειες". Συνεπώς η Μαγδαληνή έπρεπε να εξαφανιστεί!

Όμως, η παρουσία της υπήρχε στα Ευαγγέλια και έτσι δεν υπήρχε τρόπος να "εξαφανιστεί" από κάθε αναφορά. Αλλιώς αυτό ήταν το σχέδιο. Συνεπώς έπρεπε να αλλάξει ο ρόλος της. 

Έτσι η Μαρία Μαγδαληνή έγινε "Πόρνη", έγινε "Εταιρα" σε ένα ακόμα ιταμό έγκλημα με τον μανδύα της Θεολογίας της Δύσης. Πατώντας πάνω σε συγχύσεις και ατελείς αναφορές ήταν εύκολο να αλλάξουν το ρόλο της μέσα από τη "δική τους" ανάγνωση των Ευαγγελίων.

Η Μαρίδα Μαγδαληνή γίνεται η Μαρία που χρίει τον Ιησού στο Ευαγγέλιο του Λουκά, η καλούμενη "αμαρτωλή πόρνη". Έτσι για εκείνη και την ιερότητά της αποφασίστηκε από τους "φωτεινούς" Θεολόγους της Δύσης να "γίνει" πόρνη μιας και αυτό ήταν το σπίλωμα σε κάθε γυναίκα. Και αυτό το ιταμό έγκλημα πέρασε στους αιώνες μέχρι πρόσφατα. Ο Πάπας Γρηγόριος Μέγας (...) ανακήρυξε τον 6ο αιώνα ότι οι επτά δαίμονες της Μαρίας ήταν τα αμαρτήματά της. Η αρχηγός των Αποστόλων γίνεται πλέον με Παπική βούλα "μετανοούσα εταίρα"

Από το 1970 και μετά, δειλά-δειλά και πολύ αργά, η Παπική εκκλησία προσπαθεί να αναθεωρήσει το έγκλημά της σε βάρος της Μαρίας Μαγδαληνής αναγνωρίζοντας το ρόλο της μετά το 2000. 

Είναι γνωστός ο μισογυνισμός της εκκλησίας, κύρια της Δυτικής, απέναντι σε κάθε φωτεινή και εμπνευσμένη γυναικεία μορφή. Ένα στίγμα που ακολουθεί τον ίδιο υστερικό μισογυνισμό που δείχνει και η Παλαιά Διαθήκη, ο Ιουδαϊσμός αλλά και το Ισλάμ. Έναν μισογυνισμό που δεν θα συναντήσουμε σε τέτοια έκταση στις αρχαίες λατρείες. Όμως αυτό είναι ένα θέμα που θα θίξω σε άλλες αναρτήσεις.

Πηγές:

• Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη Αθηνών
• Michael Haag (Ιστορικός, βιογράφος)